လန္ဒန္ေျမသုိ႕ ခရီးတစ္ေခါက္ ေဆာင္းပါး ပထမပုိင္း

မိတ္ေဆြတုိ႕ေရး အခုေတာ့ လန္ဒန္ျမဳိ႕ဟာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ေခတ္အဆက္ဆက္မစိမ္းတဲ့ျမဳိ႕ျဖစ္ပါတယ္။လန္ဒန္ျမဳိ႕ေတာ္ကုိ တစ္ခါဖူးအမွ်ေျခမခ်ေသးဘူးသူေတြေတာင္ လန္ဒန္ျမဳိ႕အေၾကာင္း၊ေတာ္၀င္မီးသားစုအေၾကာင္း၊ပါလီမန္၊Oxfordေအာက္စဖုိ႕တကၠသုိလ္ စသျဖင့္ လန္ဒန္နဲ႕ အဂၤလန္အေၾကာင္းကုိ အနည္းနဲ႕အမ်ားသိထားၾကပါတယ္။

တစ္ဖက္ကၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း အဂၤလန္ႏုိင္ငံမွာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္၊သုံးဆယ္ေနေပမဲ့ အျမဲတမ္းေျပာင္းလဲေနတဲ့ လန္ဒန္ျမဳိ႕ အေၾကာင္းကုိ အကုန္အစင္သိႏုိင္ဖုိ႕ဆုိတာၾကေတာ့ ခက္ခဲျပန္ပါတယ္။တစ္ခုေသခ်ာတာကေတာ့ လန္ဒန္ျမဳိ႕ကုိ ေရာက္ဘူးသူေရာ၊မေရာက္ဖူးသူေရာကုိပါ..လန္ဒန္..ကဆြဲေဆာင္ႏုိင္တာကေတာ့ အမွန္ပါ။

လန္ဒန္သုိ႕ တစ္ခါတစ္ေခါက္ အလည္ေရာက္သူတစ္ဦးျဖစ္ေပမဲ့ ျမန္မာ့ နန္းတြင္းရတနာေတြ၊ျပတုိက္မွာ ရွိတယ္ဆုိတာကုိ အေသးစိတ္တင္ျပထားပါတယ္။ၾကည့္စရာ၊ရႈစရာ၊မွတ္သားစရာ၊အတုယူစရာ၊ေခတ္ေဟာင္း ေခတ္သစ္ ႏွစ္မ်ဳိးစလုံးကုိ ေဖာ္ျပထားတဲ့အျပင္၊ဗုဒၶျမတ္ဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္ေတြကုိပါ၊ဟုိက္ပတ္ထဲမွာ ထုိင္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး ျဖစ္သလုိ လန္ဒန္ဟာ ၾကည္ႏူးဆြတ္ပ်ံ႕ဘြယ္၊ေပ်ာ္ရြႊင္ဘြယ္ အတိျပီးပါတယ္။သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာေပး၊သေဘာမ်ဳိး အတုယူဘြယ္အေၾကာင္းအရာမ်ား အပါအ၀င္ လြမ္းေၾကြးအထူးဆုံး ေပးဆပ္ရန္ စာရင္းမ်ားထဲ၌ လန္ဒန္သည္ ႏႈိင္းယွည္ဘက္မရွိ၊အဆင့္တြင္ အခုိင္မာရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ေနာက္ထပ္တစ္ၾကိမ္ ျပန္လည္ဆုံစည္း၍ လြမ္းခြင့္မၾကဳံႏုိင္ေသာ အရပ္ေဒသမ်ားထဲတြင္ လန္ဒန္သည္လည္း တစ္ခုပါ၀င္ေၾကာင္း သံသရာမဲ့ယုံၾကည္လက္ခံထားပါသည္။

အဂၤလန္ႏုိင္ငံ လန္ဒန္ျမဳိ႕ေတာ္ၾကီးကုိ တမ္းတလြမ္းခြင့္ၾကဳံဖုိ႕ အလြန္ပင္ခဲ့ယဥ္းလြန္လွမည္ဟုဆုိေသာ္လည္း မိမိသည္ ကံၾကမၼာ၏ မ်က္ႏွာသာေပးမႈေၾကာင္း ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဂ်ဴလုိင္လတြင္ လန္ဒန္ေျမသုိ႕ ေျခခ်ခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။မစၥကာရုိလ္ႏွင့္ မိသားစု၊ ေမာင္ဘတ္တန္း မိသားစု၊...မ်ားက မိမိကုိ ဂုဏ္ျပဳလု္ိေသာေၾကာင္း အမွတ္တရ အခမ္းအနားသုိ႕ တက္ေရာက္ရန္ ဂ်ဳိးဂ်ဳိး၏သမီးမစၥကာရုိလ္၏ဖိတ္ၾကားခ်က္ကုိေန၀င္(လန္ဒန္)မိသားစု၏အားတက္သေရာကူညီစီမံေဆာက္ရြက္ေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ယင္အခန္းအနားသုိ႕ မိမိအေနျဖင့္ တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့ပါသည္။ထုိအျပင္ Dr Julian Lewis ႏွင့္အတူ Westminster Hall မွာသြားေရာက္ျပီး ့ျဗိတိန္ပါလီမန္ကုိေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။အလုပ္တာ၀န္ေတြမ်ားျပာလွတဲ့ အထဲက မိမိကုိ ျဗတ္ိန္ပါလီမန္သမုိင္းေၾကာင္းမ်ားကုိ ရွင္ျပသေပးခဲ့ေသာ Dr Julian lewisuကုိထူးေက်းဇူးပါတယ္။ဒါအျပင္ အန္တာစတီအင္တာေနရွင္နယ္အဖြဲ႕ၾကီးအားလည္းေက်းဇူးတင္ပါသည္။အထူးသျဖင့္ ျမန္မာစိတ္ရင္း၊ျမန္မာႏွလုံးသား ပင္ကုိသေဘာ သဘာ၀အရ မိမိအေပၚ အစစအရာရာ ကူညီေစာင့္ေရာက္ အားေပးခဲ့ေသာ လန္ဒန္ေရာက္ ျမန္မာမ်ားအေၾကာင္းကုိ မိမိ ထုတ္ေဖာ္မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳလုိလွပါသည္။

မိမိေရာက္ေလရာ ေဒသႏွင့္ပတ္သက္၍ သူတစ္ပါး မျမင့္ေသာ အျမင့္၊အတြးအသိတုိ႕ကုိ ႏႈိက္ႏႈိက္ခြ်တ္ခြ်တ္ အေသးစိ္တ္ ေလ့လာ၊စူးစမ္း၊မွတ္တမ္းတင္၊စာေရးဖြဲ႕ခ်င္းေသာ အေလ့အက်င့္ေကာင္းႏွင့္ျပီးျပည္စုံသူသည္။ မိမိဖတ္ဖူးေသာ ဆရာခ်စ္စံ၀င္ မွတ္တမ္းမ်ား၊ကင္း၀န္မင္းၾကီး လန္ဒန္သြားတမ္းမွအစ သိပၸံေမာင္၀ႏွင့္အျခားေသာ စာအုပ္၊စာေပး မွတ္တမ္းမ်ားစြာက ေနရာယူေနျပီး။စာေရးဆရာၾကီးမ်ားစြာ၏ လန္ဒန္သြား သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအားလုံးကုိ သတိရစရာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

မိမိသည္ လန္ဒန္ျမဳိ႕၌တစ္လၾကာ ေနထုိင္ခဲ့တာျဖစ္သည္။ထုိသုိ႕ အဂၤလန္ႏုိင္ငံသမုိင္း၊လန္ဒန္ျမဳိ႕သမုိင္း၊ပထ၀ီအေနအထား၊ရာသီဥတုကေတာ့ မိမိေနထုိင္ရာေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံႏွင့္ အရမ္းကြာျခားတယ္။ေအးျမတဲ့ ရာသီးဥတုႏွင့္ အေအးအပူးမွ်တတဲ့ လန္ဒန္ကေတာ့ မိမိအတြက္ စိတ္ကသိကေအာက္ျဖစ္စရာပါပဲ။ရုကၡေဗဒအျမင္၊လမ္းပန္ဆက္သြယ္ေရး၊ျဗိတိသွ်လူမ်ဳိးတုိ႕၏ လူေနမႈစရုိတ္၊သေဘာသဘာ၀ အမႈအက်င့္၊ေရွးအစဥ္အလာကုိ ထိမ္းသိမ္းတန္ဖုိးထားတက္မႈ၊လူတန္းစားျပႆနာ၊သက္ၾကီးရြယ္အုိမ်ား၏ ဘ၀အာမခံ၊စာေပ၊ဂီတ၊သမုိင္း၀င္ အေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ပညာေရး၊စီးပြားေရး၊က်မၼာေရး...အစရွိသည့္ အေၾကာင္း အရာမ်ားအေပၚ ရုိးရွင္ေသာ စာေရးဟန္ျဖင့္ ရုိးဂုဏ္ကုိ အေျခခံလ်က္ ေရးသားဖြဲ႕ႏြဲ႕ထားသည္မွာ မိမိအဖုိ႕ ဖတ္ခ်င့္စဖြယ္ ေနခ်င္းစဖြယ္ လန္ဒန္ဟု ညြန္းျပသည္မွတစ္ပါးအျခားမရွိ။

လန္ဒန္ေျမ

မိမိႏွင့္ မစိမ္းမကားရွိေသာေျမ

မိမိႏွင့္ ရွည္လ်ားစြာ ကူးလူဆက္ဆံမႈရွိေသာျမဳိ႕ ခရီးေ၀းေသာအေနနီးခဲ့ေသာေျမ။

မိမိႏွင့္ေနထုိင္ရာေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံျပီးလွ်င္ မိမိနား၌ယဥ္ပါးျပီးေသာေျမ။

သမုိင္းတန္းဖုိ႕ႏွင့္ခ်ီ၍ရင္းႏွီးခဲေသာေျမ။

မိမိႏွင့္အကြ်မ္းတ၀င္ရွိေသာေျမ။

ထုိေျမသည္ လန္ဒန္ေျမျဖစ္ပါသည္။

ထုိေျမသည္ကား ယူႏုိက္တက္ကင္းဒမ္ (သုိ႕မဟုတ္)ဂရိတ္ျဗိတိန္(သုိ႕မဟုတ္)ဘိလပ္(ေခၚ)အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။

မိမိအတြက္ ျမန္မာစကား ၊ျမန္မာစာျပီးလွ်င္ အယဥ္ပါးဆုံးေသာ စာႏွင့္ စကားသည္ အဂၤလိပ္စာႏွင့္ အဂၤလိပ္စကားျဖစ္သည္။

ေပ်ာ္ရာမွာ မေန၊ ေတာ္ရာမွာေန ဟူေသာ ဆိုးရိုးစကား ရွိပါသည္။ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးမ်ားတြင္ ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးအျမတ္ ႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား မ်ားစြာ ရွိႏိုင္ေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ မြန္းက်ပ္လွေသာ ျမိဳ႔ျပလူေနမႈ စနစ္မွ ဖယ္ခြာ၍ ေအးခ်မ္း စိတ္ျငိမ္ေသာ ပါတ္ဝန္းက်င္ အေနအထားေလးကို ေမွ်ာ္လင့္တတ္ၾကသည္။

တစ္ခါ တစ္ခါ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးတြင္ စိတ္ဖိစီးမႈ မြန္းက်ပ္မႈမ်ား ၾကံဳရေသာအခါ ငယ္စဥ္ ကေလးဘဝက မွတ္ရဖြယ္ အျဖစ္ နားေထာင္ခဲ့ရေသာ အိပ္ယာဝင္ နတ္သမီး ပံုျပင္မ်ားထဲမွ ဇတ္ေကာင္မ်ား ေနထိုင္ေသာ ခ်စ္စဖြယ္ အိမ္ေလးထဲတြင္ ေနထိုင္ရန္ စိတ္ကူးယဥ္မိေကာင္း ယဥ္မိေပလိမ့္မည္။

ေမွ်ာ္မဆံုးေသာ အံ့ၾသဖြယ္ ရႈခင္းမ်ား၊ ေအးခ်မ္းစိတ္ျငိမ္ေသာ ပါတ္ဝန္းက်င္၊ လွပေသာ ဥယ်ာဥ္ ႏွင့္ ေရကန္ေလးမ်ား၊ ခ်စ္စဖြယ္ အျပင္အဆင္ႏွင့္ ဆန္းက်ယ္ေသာ အမိုးမ်ား တံခါးေပါက္မ်ား ပါဝင္ေသာ ပံုျပင္ထဲမွ စိတ္ကူးအိမ္ေလးမ်ားကို ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္ ဆိုပါစို႔။ ကမာၻတစ္လႊားမွာ ထိုသို႔ေသာ ပံုျပင္ထဲမွ စိတ္ကူး အိမ္ေလးမ်ား အမွန္တစ္ကယ္ ရွိေနပါသည္။

ခဏခဏ ျပံဳးမျပပါနဲ႔လား
အခါခါ ရင္ခုန္မႈ ေအာက္မွာ
ငါရုန္းမရႏိုင္ေတာ့ဘူး ..
အလြမ္းစက္ကြင္းထဲက
ရုန္းထြက္ဖို႔ ၾကိဳးစားေလ
မင္းအျပံဳးေတြ ခ်ည္ေႏွာင္ထားေလပဲ .. မဆံုခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ အသိေတြက
ဆံုဆည္း ခ်င္တဲ့ ႏွလံုးသားကို
လြန္ဆန္ မရတာ
ငါ့ကိုယ္ငါေတာင္ မယံုႏိုင္ဘူး
ျပန္ေျပာျပေတာ့ ခက္လိမ့္မယ္
ငါမင္းကို ဘယ္ေလာက္ခ်စ္မိသြားလဲ
ဆိုတာ ..မင္းအသက္ရႉသံေလးက အစ
ငါတေယာက္တည္း ၾကားခြင့္ရခ်င္ေနတာ
ငါ့ကို ခြဲသြားမွာလား ? စိုးရိမ္စိတ္ေတြ နဲ႔ ျဖတ္သန္းေနခဲ့တာ
အအိပ္ခက္တဲ့ ညေပါင္းမ်ားစြာ .. ေခါင္းအံုးေလးေတာ့ သိမွာပါ .. ဘယ္အရာမွ မေရရာဘူးဆိုတဲ့
ေလာက ၾကီးမွာ မင္းကို ခ်စ္တာေတာ့
ေသခ်ာသြားတယ္ .. ေျပာခြင့္မရေတာ့ရင္ေတာင္
မင္းအိပ္မက္ထဲ လာလာေျပာျပမယ္
မင္းက ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ေနေပးပါ
ခ်စ္သူရယ္ .. ! မိမိဖတ္ဖူေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာလြမ္းလိႈင္း၏ကဗ်ာေလးကုိခံစားရင္လန္ဒန္ျမဳိ႕ၾကီးအလွတရားကုိရင္သတ္ရႈေမာရင္ အတိတ္က ခံစားခ်က္ေတြကုိ အမွတ္ရမီေနပါတယ္။

လန္ဒန္ႏွင့္မိမိသည္ စိမ္းစိမ္းကားကားမရွိသည္မွာ အမွန္ျဖစ္သည္။အဂၤလန္ႏုိင္ငံသည္ မိမိတုိ႔၏ ေရွးဘုရင္မ်ား၊ပေဒသရာဇ္မ်ား လတ္ကပင္ သံတမန္အဆက္သြယ္ရွိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးကုိ ေခတ္မီျမန္ႏုိင္ငံေတာ္ထူေထာင္ရန္ ကင္း၀န္မင္းၾကီးကုိယ္တုိင္ လန္ဒန္ေျမသုိ႕သြားခဲ့သည္။ကုန္ေဘာင္ေခတ္ျမန္မာပညာေတာ္သင္အမ်ားအျပား လန္ဒန္ေျမသုိ႕သြား၍ ပညာသင္လာခဲ့သည္။ထုိအထဲတြင္ ဒီပဲယင္းျမဳိ႕၀န္ ဦးျမလည္းပါခဲ့သည္။

မိမိတုိ႕ျမန္မာႏုိင္ငံ၏လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ ျမန္မာဘုရင္သီေပါမင္းလက္ထက္က ဆုံးရႈံးခဲ့ေသာ ျမန္မာလြတ္လပ္ေရးႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကုိ ေတာင္းဆုိရန္ အဂၤလန္သုိ႕သြားသည္။မိမိသမုိင္းသိခဲ့ရတဲ့ အဂၤလန္မွ ေ၀လမင္းသားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႕လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ဖူးသည္။

မိမိတုိ႕ျမန္မာသမုိင္းတြင္ အိမ္နီးခ်င္းလည္းျဖစ္၊အင္းအားလည္းၾကီးေသာ တရုတ္တုိ႕သည္ သမုိင္းစဥ္တစ္ေလ်ာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား ၀င္ေရာက္စစ္ျပဳမႈမ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာဦးကင္းသည္ အနင္းမခံခဲံရ။သုိ႕ေသာ္ အဂၤလိပ္တုိ႕ေၾကာင့္ ျမန္မာတုိ႕သည္ ထီးက်ဳိးစည္ေပါက္ကြ်န္သေပါက္ျဖစ္ကာ ျမန္မာတုိ႕သည္ စိန္မွန္ကင္းအစစ္က ထင္းျဖစ္ခဲ့ရသည္။

သုိ႕ေသာ္ မိမိတုိ႕ႏွင့္ အဂၤလိပ္၊လဂၤလန္သည္ မကင္းရာမကင္းေၾကာင္းမ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ထုိသုိ႕ေသာ အဆက္အဆံမ်ားေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ႏွင့္မိမိတုိ႕သည္ အဆက္အသြယ္လည္းမ်ားခဲသည္။ျဗိတိန္ မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္ေရတပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး လူ၀ီေမာင့္ဘတ္တန္က သူကုိယ္သူ M0unthbatten of Burma,,ျမန္မာတုိ႕၏ေမာင္ဘတင္ ဟူေသာ အမည္ကုိ ခံယူသည္ သူမိသားစု၏ မ်ဳိ္းဆက္က မိမိကုိ လန္ဒန္ေရာက္ရွိ္စဥ္အတြင္း သူအိမ္ကုိ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါသည္။

ေႏြးေထြးလွတဲ့ လူ၀ီေမာင္ဘတ္တန္မိသားစု၏ ၾကီးမားေသာ ဂုဏ္အရွိန္းသမုိင္းက မိမိလုိ႕လူငယ္တစ္ေယာက္ကုိ အေလးထား ဆက္ဆံတာကုိ ဂုဏ္ယူခဲ့ရပါတယ္။မ်ားျပားလွတဲ့ အလုပ္တာ၀န္ေတြအၾကားမွာ အခ်ိန္ေပးျပီး သမုိင္းမွတ္တမ္းတင္ေပးခဲ့ေသာ ေမာင္ဘတင္ မ်ဳိးဆက္မ်ားကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ဒီေနန႕ရာမွာ လူ၀ီေမာင္ဘတ္တန္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႕၏အေၾကာင္း အနည္းငယ္ေျပာျပပါရေစ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ ႔ ေနထုိင္ပံု စရိုက္နဲ႔ စိတ္ေန သေဘာထားမ်ားကို သမိုင္း၀င္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားမွ ဖတ္ရႈေလ့လာခြင့္ရတဲ့ အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျပတုိက္ကို သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈရာမွာ လည္းေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို အထူး ေလးစားဂုဏ္ယူ မိပါတယ္။ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးရဲ႔ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းပံုေတြကို ႀကံဳေတြ႔ရတာမို႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တုိ႔ရဲ႔လြတ္လပ္ေရး ရဖို႔ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏႊဲရာမွာ မိမိ တို႔ထက္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းမႈ ပိုမို ႀကီးမားႏုိင္တာကို ေတြးေတာမိရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္အား တပ္မေတာ္ရဲ႔ ဖခင္အရင္းမို႔ ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳလို႔ မဆံုးေအာင္ ျဖစ္မိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ႔ရဲ႔ အံ့မခန္းဖြယ္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ရယူႏိုင္တဲ့ အစြမ္းသတၱိေတြကို ျဖစ္စဥ္မ်ားနဲ႔ တကြ ေဖာ္ထုတ္ဂုဏ္ျပဳ မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ရယူ တည္ေဆာက္ ေပးခဲ့တဲ့ ပထမျဖစ္စဥ္ ကေတာ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ ခရီးစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ဦးစီးတဲ့ ပါတီမွ ၂၁ဦး၊ သခင္ဘစိန္ သခင္ထြန္းအုပ္တို႔ ဦးစီးတဲ့ ပါတီမွ ၈ ဦး၊ ၾကားလူတစ္ဦး၊ စုစုေပါင္း ၃၀ဦး ပါ၀င္ေလရာ ႏွစ္ပါတီ စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ရယူဖုိ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ တဖန္ ၁၉၄၆-၄၇ လြတ္လပ္ေရး အႀကိဳကာလတြင္ ျပည္သူ႔ရဲေဘာ္အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆုိရွယ္လစ္ပါတီတုိ႔အၾကား သေဘာထား ကြဲလြဲ ေနၾကရာမွ ပဋိပကၡအသြင္သို႔ ျပင္းထန္ လာခဲ့ရာ အားလံုးက ေစ့စပ္လို႔ မရေတာ့ဘဲ အဆိုး၀ါးဆံုး အေျခအေနရွိလို႔စုိးရိမ္ေနၾကပါတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေမၿမိဳ႔မွ အနားယူၿပီး ျပန္လာတဲ့အခါ ေအးေအးေဆးေဆး တည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ ျပည္သူ႔ ရဲေဘာ္ႏွင့္ ဆုိရွယ္လစ္ပါတီတုိ႔ကို စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ရွိဖို႔ ျပတ္သားစြာ ေျပာဆုိ တည္ေဆာက္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၇ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔ ပင္လံုၿမိဳ႔မွာလည္း ရွမ္းပေဒသရာဇ္ ေစာ္ဘြားမ်ားကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ေမတၱာ ေစတနာျဖင့္ စည္းရံုးေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့လို႔ အဂၤလိပ္ သံတမန္ကပင္ အံ့ၾသခဲ့ရပါတယ္။ အဂၤလိပ္နဲ႔ ဂ်ပန္တို႔ကို ဗမာ့တပ္မေတာ္က လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ခဲ့ရာမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ရဲရင့္ ျပတ္သားမႈ ေၾကာင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ကို ဖ်က္သိမ္း အေရးယူခံရမဲ့ အေရးမွလည္း ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။
ဂ်ပန္ျပည္ကို ေရာက္ခါစ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ တည္ၿငိမ္ခိုင္မာတဲ့ အက်င့္စာရိတၱေၾကာင့္ ဂ်ပန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကပင္ ေလးစား ခဲ့ရၿပီး ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ျပန္၀င္လာတဲ့ ၿဗိတိသွ်အမွတ္(၁၄) တပ္မေတာ္ တပ္မွဴးႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဆလင္းက မိတၳီလာမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔စဥ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႔ ရဲရင့္ျပတ္သားတဲ့ စကားေၾကာင့္ အံ့ၾသ ေလးစား ခဲ့ပါတယ္။ အလားတူ အဂၤလိပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ လူ၀ီေမာင့္ဘတ္တန္ ကလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္အား သစၥာေဖာက္လို႔ စြပ္စြဲေနၾကတဲ့ အဂၤလိပ္မ်ားရဲ႔ တင္ျပခ်က္ကို လက္မခံဘဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဆက္လက္ လက္တြဲခဲ့လို႔ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ၾကီးကို တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားသား စာေရးဆရာႀကီး တစ္ဦးက ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို စည္းလံုးညီညြတ္မႈ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ (၂) ဦးသာ ရွိတဲ့အနက္ တစ္ဦးမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း ဂုဏ္ျပဳ မွတ္တမ္း တင္ထားတာကို တင္ျပရင္းနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္အား ဦးညြတ္ အေလးျပဳရင္း ဂုဏ္ျပဳ လိုက္ရပါတယ္။

မိမိတုိ႕ ျမန္မာသမုိင္း၊ျမန္မာစိတ္ရင္စိတ္ထား၊ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈ အေၾကာင္း ေရးသားေသာ စာအုပ္စာေပး အဂၤလိပ္စာေရးဆရာမ်ားလည္းရွိသည္။စစ္ႏုိင္ေငာသူမ်ားအေနႏွင့္ျမန္မာ ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာပစၥည္းမ်ား အဖုိးတန္ရတနာမ်ားကုိ သိမ္းယူသြားၾကရာ ထုိက္လက္ရာ၊ထုိပစၥည္းမ်ား ယေန႕တုိင္ အဂၤလန္တြင္ အမ်ားအျပားရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ျမန္မာတုိ႕ႏွင့္ဆုိင္ေသာ သမုိင္းျခင္းရာ အခ်က္အလတ္၊စာရြက္စာတမ္း၊စာအုပ္၊ေျမပုံႏွင့္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားစြာ လန္ဒန္၌က်န္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

လန္ဒန္ဆုိေသာအမည္နာမသည္ အေၾကာင္းအရာေပါင္းမ်ားစြာကုိ အေျခခံ၍ ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႕အသည္းတြင္ စြဲထင္ေနဆဲျဖစ္သည္။တကယ္ေတာ့ အတိတ္သမုိင္းက အေၾကာင္းအရာကုိျပန္ေျပာေနရင္ ရယ္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္။ႏွယ္ႏွယ္ရရေတာ့မဟုတ္၊ေရွးအခါက မိမိတုိ႕သည္ ဘိလပ္ကလာေသာ အဂၤလန္လုပ္ပစၥည္းမ််ားကုိသာ သုံးစြဲတာျဖစ္သည္။ဂ်ပန္ႏုိင္ငံလုပ္ဆုိပါက မိမိတုိ႕လူမ်ဳိးတုိ႕က မခုိင္ခန္႕မသပ္ရပ္ေသာေၾကာင့္မသုံး၊ကေလးကစားစရာ အရုပ္တစ္မ်ဳိးတည္းကုိသာ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံလုပ္ကုိသုံးသည္။လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။အခုေတာ့ အာဏာရွင္လတ္ေအာက္ ျမန္မာျပည္သူေတြဘ၀ ဘယ္သူကုိ အေဖေခၚရမွန္မသိေအာင္ ကမၻာအလယ္မွာ မ်က္ႏွာငယ္ေနၾကရျပီး။ပညာတက္ အမ်ဳိးသမီး လူထုေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေၾကာင့္ ျမန္မာကုိ ကမၻာၾကီးကုိ္ တစ္ေက်ာ့ျပန္စိတ္၀င္စားေနၾကပါျပီး။မိမိ ေလ့လာမွတ္သားဘူးတဲ့ သမုိင္းဆုိတာ တစ္ေက်ာ့ျပန္လာတက္တယ္၊ဆုိတာ အခုေတာ့ ေရးေရျမင္ေနရပါျပီး။ လူငယ္တုိ႕ေရး မိမိတုိ႕အားလုံး သမုိင္းတြင္းမယ္ ပြဲၾကီးမွာ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာကေနျပီး ၀ုိင္၀န္ျပီးအလုပ္လုပ္ၾကပါစုိ႕။

မိမိတုိ႕ ကမၻာေပၚမွာ အၾကာူအျမင္၊အေတြ႕အထိ အာရုံမ်ားႏွင့္ ဖမ္းစားႏုိင္ေသာ ျမဳိ႕ၾကီးျပၾကီးအသြယ္သြယ္ ရွိသည္မွာမွန္ေသာ္လည္း လန္ဒန္ေလာက္ျပည့္စုံသည့္ျမဳိ႕ ကမၻာၾကီးေပၚတြင္ မရွိဟု ေျပာဆုိသူမ်ားလည္းရွိသည္။လန္ဒန္က ဘယ္လုိဖမ္းစားတယ္ဆုိတာ ယေန႕ထက္တုိင္ စကားလုံး ရွာမေတြ႕ေသသူမ်ားလည္းရွိသည္။အဲသလုိအမ်ဳိးမ်ုိး ထင္းေၾကးေတြနဲ႕ျမဳိ႕ဟာ ဘယ္လုိျမဳိ႕လဲဆုိတာ စာဖတ္သူလဲ စိတ္၀င္စားမွာပါ။။