ေတာ္လွန္ေရးသမား၏ ရဲေဘာ္စိတ္ (ေမာင္ေဆာင္းႏြယ္ )

က်မရဲ႕ေဖစ္ဘုတ္ေပၚက မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကို ဖတ္ေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာနဲ႔ ေမာင္ေဆာင္းႏြယ္ရဲ႕ “ေတာ္လွန္ေရးသမား၏ ရဲေဘာ္စိတ္” ဟူေသာ ေဆာင္းပါးကို ေဟာင္းႏြမ္းေဆြးေျမ့ေနၿပီျဖစ္တဲ႔

အိုးေဝဂ်ာနယ္ စာအုပ္အေဟာင္းပံုၾကီးထဲမွ ထုတ္ယူကာ က်မကိုယ္တုိင္ စာစီစာရိုက္ၿပီး အမ်ားဖတ္မွတ္ ေလလာႏိုင္ရန္ အတြက္ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚတြင္ မွ်ေဝျဖန္႕ခ်ီ ေပးလိုက္ပါသည္။ ေဟသီမိုး

အိုးေဝဂ်ာနယ္ အမွတ္ ( ၄၀ ) ၊ ၁၃၃၁ - ခု၊ တေပါင္းလဆုပ္ ( ၅ ) ရက္၊ ၂၇ . ၃ . ၁၉၇၀။ စာမ်က္ႏွာ ( ၁၇-၁၈)           

 ေတာ္လွန္ေရးသမား၏ ရဲေဘာ္စိတ္ (ေမာင္ေဆာင္းႏြယ္ )

ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ တိုက္ခိုက္ေရးတြင္ ဦးစီးခဲ႔၍ ၁၃၀၇ ခုႏွစ္ နယုန္လဆုတ္ ၈ ရက္ေန႔ည ၈ နာရီ ၁၀ မိနစ္အခ်ိန္ တယ္လူး စခန္းတြင္ က်ဆံုးေသာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးကာနယ္ဗထူးႏွင္႔ အထက္ျမန္မာျပည္တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ က်ဆံုးေသာ သူရဲေကာင္း ရဲေဘာ္ ႏွစ္ဆယ္႔ေျခာက္ေယာက္။

ကၽြန္ေတာ္သည္ တာဝန္ျဖင္႔ ေအာင္ဘန္းၿမိဳ႔သို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေရာက္ခဲ႔ ဘူးပါသည္။ ေအာင္ဘန္းသည္ စည္ပင္ေသာ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ေအာင္ဘန္းသို႔ ေရာက္တိုင္းပင္ ကားဆိပ္ရွိ ခန္႔ထယ္ျခင္း မရွိလွေသာ ေက်ာက္တိုင္ေရွ႕တြင္ရပ္၍ အထက္ပါ စာတမ္းကို ဘတ္ၾကည္႔ မိၿမဲျဖစ္ပါသည္။  ထိုအခါတိုင္းပင္ ကၽြန္ေတာ္၏ ရင္မွာ လႈပ္ရွားရၿမဲ ျဖစ္ပါသည္။

ရဲရင္႔ျပတ္သားေသာ တိုင္းျပည္ႏွင္႔ လူမ်ိဳးအတြက္ အသက္ေပးဆက္ခဲ႔ေသာ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ား အေပၚတြင္ ၾကင္နာဦးစားေပးခဲ႔ေသာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဗထူး၏ လုပ္ရပ္အခ်ိဳ႕ကို အမွတ္ မွတ္မိေနပါေသးသည္။

ေစာ၍ေတာ္လွန္

ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔အား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ တျပည္လံုးအံုၾကြေတာ္လွန္သည္႔ ၁၉၅၄ - ခု၊ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ထက္ ေစာ၍ အထက္ဗမာျပည္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာသည္႔ အေျခအေနအရ အေနာက္ေျမာက္တိုင္း တိုင္းမွဴးဗိုလ္မွဴးဗထူးသည္ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွ စတင္လ်က္ အထက္ ဗမာျပည္ေတာ္လွန္ေရး တပ္မေတာ္ ကိုဦးေဆာင္ၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ တို႔အားေတာ္လွန္ခဲ႔သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင္႔ ဗိုလ္မွဴးဗထူးတို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ႔၏၊ စစ္ပရိယာယ္ ႏိုင္ငံေရးပရိယာယ္ေၾကာင္႔ အထက္ဗမာျပည္၏ ပထမ တျပည္လံုး အံုၾကြ ေတာ္လွန္ေရး အစီအစဥ္ကို မထိခိုက္ေသးခဲ႔ေပ။

ရွမ္းျပည္စစ္မ်က္ႏွာ ဗိုလ္မွဴးသည္ မႏၱေလး စစ္ေျမျပင္တြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔အား လံုးဝ ေအာင္ျမင္စြာ တိုက္ခိုက္ သုတ္သင္ၿပီးသည္ႏွင္႔ ဂ်ပန္တပ္မ်ားရွိရာ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕သို႔ ခ်ီတက္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ႔သည္၊ သို႔ေသာ္- မဟာမိတ္တပ္မွ ‘ ဂ်င္နရယ္‘ ႏွင္႔ `ဂေရစီ ‘ ႏွင္႔ ဗိုလ္မွဴးတို႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အထူးအေရးႀကီးေသာ ရွမ္းျပည္စစ္မ်က္ႏွာကို ဗိုလ္မွဴးက တာဝန္ယူတိုက္ခိုက္ရန္ သေဘာတူခဲ႔ေလသည္။ သို႔ႏွင္႔ ဗိုလ္မွဴးႏွင္႔တကြလက္ေအာက္ခံ တပ္မ်ားသည္ ပ်ဥ္းမနားသို႔ ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ေရး အစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ရွမ္းျပည္ စစ္မ်က္ႏွာသို႔ ထြက္ခဲ႔ရသည္။

စစ္မ်က္ႏွာတြင္

ရွမ္းျပည္ စစ္မ်က္ႏွာတြင္ကား၊ အဆိုးဟူသမွ်သည္ ဗိုလ္မွဴးႏွင္႔တကြ ရဲေဘာ္မ်ားအားဆီးႀကိဳခဲ႔ေလသည္။ တိုက္ပဲြမ်ားမွာ ျပင္းထန္း လွသည္။ ရာသီ ဥတုက ဆိုးရြား၊ အဝတ္ အစားကခ်ိဳ႕တဲ႔၊ နားခိုစရာ စခန္းက ရွားပါး၊ မလံုေလာက္၊ ပိႏဲၷသီးစိမ္းကို ျပဳတ္၍၄င္း၊ ကင္ပုလင္းရြက္မ်ားကို ဟင္းခ်ိဳ ျပဳတ္၍၄င္း၊ စားေသာက္ ခဲ႔ရသည္႔ အထိ ရိကၡာ အခက္အခဲ ရွိလွသည္။ တကယ္႔ ၾကမ္းတမ္း ဆိုးရြားေသာ စစ္ခရီးပင္။

ဗိုလ္မွဴးသည္ မဟာမိတ္ တပ္တို႔အား အစြမ္းကုန္ကူညီခဲ႔ေသာ္လည္း မဟာမိတ္တို႔ထံမွ လိုအပ္ေသာ အကူအညီမ်ား မရရွိခဲ႔ေပ။

ေျမျပန္႔ဆင္းရန္

“အဂၤလိပ္တပ္မ်ားႏွင္႔ ဆက္သြယ္မိၿပီး ဆိုရေသာ္လည္း ၄င္းတို႔ထံမွ ရိကၡာအနည္းငယ္ႏွင္႔ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားမွအပ အျခားထိေ၇ာက္ေသာ အကူအညီ ဟူ၍ မရရွိပါ ေသာ္လည္း တပ္မႀကီး တည္တန္႔ မႈ႕ႏွင္႔ စည္းရံုးေရး မပ်က္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖင္႔ပင္ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ေနရပါသည္။ ရွမ္းျပည္ရွိ ေတာေတာင္မ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ တိုက္ခိုက္ရာ၌ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရးအတြက္ လူႏွင္႔ လွည္းကိုသာ အသံုးျပဳ ေနရရာ ယခုအခ်ိန္ အခါတြင္ လူမ်ားမွာလည္း ပင္ပန္း၊ ႏြားမ်ားမွာလည္း လယ္တြင္ အသံုးျပဳေနရသျဖင္႔ မအားလပ္သည္႔ အျပင္ ဆိုးရြားေသာ ရာသီ ဥတုေၾကာင္႔ အဖ်ား အနာထူထပ္ ေနသျဖင္႔ ေရွ႕ဆက္လက္ တိုက္ခိုက္ရန္ အတြက္၄င္းတို႔ ထံမွ လိုအပ္ေသာ အကူအညီမ်ား မရရွိခဲ႔ပါ။ ေျမျပန္႔သို႔ ဆင္းေတာ႔ မည္႔အေၾကာင္းကို အေၾကာင္းၾကားလိုက္ပါၿပီ…..”

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းထံသို႔ ဗိုလ္မွဴးဗထူး ေပးပို႔လိုက္သည္႔ အစီရင္ခံ စာမွ အထက္ပါ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ကို ၾကည္႔ျခင္း အားျဖင္႔ ရွမ္းျပည္ စစ္မ်က္ႏွာတြင္ ဗိုလ္မွဴး ဗထူး၏ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းတို႔ကို သိႏိုင္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထံသို ေပးပို႔ သည္႔အစီ ရင္ခံစာတြင္ ေျမျပန္႔သို႔ ဆင္းေတာ႔မည္ဟု အေၾကာင္းၾကားလိုက္ေသာ္လည္း တကယ္လက္ေတြ႕တြင္ ဗိုလ္မွဴးသည္ ေျမျပင္သို႔ မဆင္းႏိုင္ခဲ႔ပါ။ ေတာင္တန္း ေျမျမင္႔ေပၚမွာပင္ ေတာ္လွန္ေရးႏွင္႔ တိုင္းျပည္ အတြက္ အသက္ေပးဆက္ခဲ႔ပါသည္။

ငွက္ဖ်ားေရာဂါ

အစီရင္ခံစာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းထံသို႔ ဆက္သားႏွင္႔ ပို႔ၿပီးသည္႔ အခ်ိန္တြင္ ယခင္က ရရွိခဲ႔ဘူးေသာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါသည္ ရွမ္းျပည္၏ ရာသီဥတု ဆိုးရြားမႈႏွင္႔ ေဆးဝါးမလံုးေလာက္မႈတို႔ေၾကာင့္ ျပန္လည္ စြဲကပ္ခဲ႔ေသာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါမွာ ဗိုလ္မွဴးကို ႏွိပ္စက္ပါေတာ႔သည္။ ဗိုလ္မွဴးအား က်န္းမာေရးမွာ စိုးရိမ္ရသည္႔ အေျခသို႔ပင္ဆိုက္ေရာက္လာၿပီးျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္မွဴးသည္ ေရွ႕တန္း စစ္မ်က္ႏွာ၌ပင္ တိုက္ပြဲမ်ားကို အိပ္ယာထက္မွ စီစဥ္ေပးလ်က္ ရွိေသးသည္။

ဆုတ္ခြာေသာ္

ေနာက္ဆံုး အေျခအေန မေကာင္းသျဖင္႔ ရဲေဘာ္မ်ားနွင္႔ တပ္မွဴးမ်ားက “ တယ္လူးစခန္း” သို႔ ဆုတ္ခြာရန္ အတင္းအၾကပ္ ေျပာဆိုရာမွ ဗိုလ္မွဴးက သေဘာတူလိုက္ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္မွဴးမွာ အင္အားခ်ိဳ႕တဲ႔ေန၍ ေကာင္းစြာပင္ လမ္းမေလွ်ာက္ႏိုင္ ေတာင္ေဝွး တေခ်ာင္းကို အားျပဳရင္း ရဲေဘာ္ကေလး တေယာက္ႏွင္႔ အတူေျခလ်င္လိုက္သည္။ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ရွိသည္႔ တခုတည္းေသာ ထမ္းစင္ကို သတိ မရတခ်က္ ရတခ်က္ျဖစ္ေနေသာ ဗို္လ္ရဲေခါင္ အားတင္ေစသျဖင္႔ ဗိုလ္မွဴးအား အျခားသူမ်ားက ေဖးမေခၚယူၾကရသည္။

တယ္လူး စခန္းသို႔ မေရာက္မီ ေတာင္ကုန္းဆင္ေျခေလွ်ာကေလးသို႔ ေရာက္သည္႔ အခါ အားတင္းခ်ိနဲ႔ ေနေသာ ဗိုလ္မွဴးသည္ မိမိကိုယ္ကို မဟန္ႏိုင္ဘဲ ပံုရက္သားက် သြားေတာ႔သည္။ လဲရာမွလည္း မထႏိုင္ဘဲ ေျမႀကီး ေပၚ၌ ေခါင္းခ်ၿပီး ဖုတ္လိုက္ ဖုတ္လိုက္ ျဖစ္ေနသည္။ ရဲေဘာ္မ်ားက ဗိုလ္ရဲေခါင္အား စခန္းသို႔ အေရာက္ပို႔ေပးကား ထမ္းစင္ကို ျပန္ယူလာၿပီး ဗိုလ္မွဴးအား ထမ္းစင္ျဖင္႔ တင္ေဆာင္ သယ္ယူရေတာ႔သည္။ ဗိုလ္မွဴးသည္ ဤမွ်ပင္ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ား အေပၚတြင္ ငဲ႔ညွာဦးစားေပးခဲ႔သူ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွ်မကေသးပါ ဗိုလ္မွဴး ဗထူးႏွင္႔ ဗိုလ္ေစာရန္တို႔ အလူးအလဲဖ်ားၾကသည္။ တယ္လူးရြာတြင္ ဗိုလ္မွဴးဗထူးႏွင္႔ ဗိုလ္ရဲေခါင္ တို႔ကို ေဆးမွဴးႀကီး ေစာေနာင္ခမ္းႏွင္႔ ကုသသည္၊ ဂလူးကိုးစ္ ထိုးေဆးတလံုးရွိသည္ကို ဗိုလ္မွဴးက ဗိုလ္ရဲေခါင္အား ထိုးေစသည္။ ကိုယ္တိုင္ဤေဆး ထိုးရန္လိုအပ္ပါလ်က္မထိုးဘဲ ဗိုလ္ရဲေခါင္အား ထိုးေစခဲ႔သည္။ ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔တြင္ တယ္လူးရြာ စခန္း၌ ဗိုလ္မွဴးဗထူးအဖ်ားႏွင္႔ က်ဆံုးရွာသည္။

( ၁၉၅၉ ခု- တပ္မေတာ္ေန႔ စာေစာင္ ေတာ္လွန္ေရး တိုက္ပြဲမွတ္တမ္း )

သည္အျဖစ္မ်ားကို သတိရတိုင္း ၾကက္သီးေမႊးညွင္းထသည္အထိ ရင္ထဲတြင္လႈပ္ရွား ရပါသည္။ မိမိ အသက္ထက္ လက္ေအာက္ငယ္သား၏ အသက္ကို ဦးစားေပးခဲ႔ေသာ ဗိုလ္မွဴး၏ စိတ္ဓါတ္ကား အတိုင္းအဆမရွိ ျမင္႔ျမတ္ပါသည္ ၊ ေလးစားၾကည္ညိဳ၍ မဆံုးရွိရပါသည္။ ဗိုလ္မွဴး ဗထူးအား ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး၌ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္စြာ စြမ္းေဆာင္မႈေၾကာင္႔ “ ဗိုလ္မွဴး” အဆင္႔မွ “ဗိုလ္မွဴးႀကီး” အဆင္႔သို႔ တိုးျမၽင္႔မႈလိုက္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထံမွ အေၾကာင္းၾကားလိုက္ေသာ္လည္း ဗိုလ္မွဴး ဗထူးသည္ ထိုခ်ီးျမၽင္႔မႈကို သိမသြားရရွာေပ။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဗထူးကား က်ဆံုးခဲ႔ေပၿပီ၊ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး၏ အမ်ိဳးႏွင္႔ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ေသာ စိတ္ဓါတ္၊ ရဲရင္႔ ျပတ္သားသည္႔ ေတာ္လွန္ေသာ စိတ္ဓါတ္၊ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ား အေပၚတြင္ အသက္ကို ပဓါန မထားဘဲ ခ်စ္ခင္ ငဲ႔ညွာ ဦးစားေပးသည္ ျမင္႔ျမတ္ေသာ စိတ္ဓါတ္ တို႔သည္ကား ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္မ်ား၏ ႏွလံုးသား ေၾကးမံုျပင္ဝယ္ အၿမဲထင္ဟပ္ စြဲၿငိေနသည္ ျဖစ္ပါသည္။

(အကိုးအကား ျပဳေသာ စြယ္စံုက်မ္း ၊ စတုတၳတန္း ျမန္မာ ဖတ္စာသစ္ ၊ သိပၸံစိုးရင္ ျပဳစုသည္႔ ဗမာ႔ ေတာ္လွန္ေရးအာဇာနည္ (ဗိုလ္မွဴးႀကီးဗထူး) တို႔တြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဗထူး က်ဆံုးသည္႔ ေန႔ရက္မွာ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔ ျဖစ္ေၾကာင္းေဖၚျပထားပါသည္။ )